پرکردن دندان یکی از رایج‌ترین روش‌هایی است که امروزه در دندانپزشکی انجام می شود. این روش به عنوان یک درمان اساسی برای پوسیدگی‌ها، بازیابی عملکرد، یکپارچگی و مورفولوژی ساختار دندان از دست رفته عمل می‌کنند. مواد مورد استفاده برای پر کردن از رزین‌های آمالگام و کامپوزیت گرفته تا سرامیک و طلا متفاوت است که هر کدام دارای مزایا و طول عمر دندان منحصر به فرد خود هستند.
وقتی در مورد پرکردن دندان صحبت می‌کنیم، اغلب یک سؤال مطرح می شود: “عمر دندان پر شده چقدر است؟” پاسخ ساده نیست، زیرا طول عمر پر کردن دندان به عوامل مختلفی بستگی دارد. علاوه بر این، درک زمان و چرایی جایگزینی پرکننده برای حفظ سلامت دهان بسیار مهم است. بیایید به جزئیات بپردازیم.
عمر دندان به چه عواملی بستگی دارد؟
مواد مورد استفاده: نوع ماده نقش بسزایی دارد. پرکردگی‌های آمالگام (نقره) حدود 10-15 سال، پرکردگی‌های کامپوزیت (هم‌رنگ دندان) معمولاً 5-7 سال، پرکردگی‌های طلا می‌توانند 20 سال یا بیشتر دوام بیاورند و پرکردگی‌های سرامیکی ماندگاری مشابهی با طلا دارند.
محل و اندازه پر کردن: پر کردن دندان‌های آسیاب و پرمولر که فشار جویدن بیشتری را تحمل می‌کنند، ممکن است سریع‌تر از دندان‌های دیگر فرسوده شوند. پرکردگی‌های بزرگ‌تر که جایگزین بیشتر ساختار دندان می‌شوند، ممکن است طول عمر کمتری نیز داشته باشند.
اقدامات بهداشت دهان و دندان: بهداشت خوب دهان، از جمله مسواک زدن منظم و نخ دندان کشیدن، می‌تواند عمر پرکردگی را افزایش دهد. بی توجهی می‌تواند منجر به پوسیدگی در اطراف پرکننده شود و طول عمر آن را کوتاه کند.
عادات غذایی: مصرف مکرر غذاها و نوشیدنی‌های سفت، چسبناک یا شیرین می‌تواند منجر به زوال زودرس پر کردگی شود.
دندان قروچه (براکسیسم): این عادت به دلیل سایش و ترک‌برداشتن بیش از حد می‌تواند عمر پرکردگی دندان را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.
کیفیت روش دندانپزشکی: تکنیک و مراقبتی که با آن پرکردن قرار داده شد بسیار مهم است. پر کردن نامناسب می‌تواند منجر به شکاف یا ایجاد نقاط ضعیف شود که طول عمر را به خطر می‌اندازد.
دلیل تعویض پر کننده دندان
- ساییدگی و ترک‌برداشتن: با گذشت زمان، مواد پرکننده ممکن است فرسوده شوند، تراشه کنند یا ترک بخورند، که نیاز به جایگزینی برای بازیابی عملکرد و جلوگیری از پوسیدگی دارد.
- پوسیدگی مکرر: پوسیدگی می‌تواند در اطراف لبه‌های یک پرکننده یا زیر آن ایجاد شود که نیاز به برداشتن پرکننده قدیمی و جایگزینی با یک پرکننده جدید دارد.
- دلایل زیبایی: برخی به دلایل زیبایی شناختی ترجیح می‌دهند پرکننده‌های آمالگام خود را با کامپوزیت‌های هم‌رنگ دندان جایگزین کنند.
- پرکردن ناموفق: گاهی اوقات ممکن است پرکردن‌ها به دلیل فرسودگی یا پوسیدگی مداوم از بین بروند یا شل شوند که نیاز به تعویض فوری دارد.
علائم نیاز به ترمیم مجدد دندان پر شده است
1- حساسیت یا درد: اگر در اطراف دندان پر شده حساسیت یا درد دارید، به خصوص به محرک‌های گرم، سرد یا شیرین، ممکن است نشان دهنده وجود مشکل باشد.
2- ساییدگی یا آسیب قابل مشاهده: اگر می‌توانید ترک‌ها یا ساییدگی را در پرکننده مشاهده کنید، زمان ارزیابی و یا ترمیم فرا رسیده است.
3- تغییر در رنگ یا ساختار دندان: لکه‌های تیره یا تغییر در ظاهر دندان در نزدیکی پرکردگی دندان می‌تواند نشان دهنده پوسیدگی یا شکست پر شدن دندان باشد.
4- احساسات غیرمعمول: احساس یک لبه تیز، سوراخ، یا ترک با زبان یا متوجه‌شدن شل شدن پرکردگی نشانه‌های نیاز به مراجعه به دندانپزشک است.
پرکردن دندان سنگ بنای درمان دندان است که برای بازیابی یکپارچگی، عملکرد و زیبایی دندان‌های پوسیده یا آسیب دیده استفاده می شود. انتخاب ماده پرکننده می‌تواند به طور قابل توجهی بر دوام، ظاهر و هزینه درمان تأثیر بگذارد. در ادامه انواع پرکردن دندان را با تمرکز بر پرکردن آمالگام و کامپوزیت و همچنین گزینه‌های ترمیمی غیرمستقیم بررسی خواهیم کرد.
انواع مواد پرکننده دندان
پرکردن دندان آمالگام: آمالگام که اغلب به عنوان پرکننده های نقره شناخته می شود، بیش از یک قرن است که مورد استفاده قرار می‌گیرد. این به دلیل دوام و استحکام آن شناخته شده است و آن را برای پرکردن دندان‌های عقبی که نیروهای جویدن در آن بیشترین میزان را دارند، مناسب می کند.
آمالگام مخلوطی از فلزات از جمله نقره، جیوه، قلع و مس است. علی‌رغم نگرانی‌ها در مورد محتوای جیوه، مقامات بهداشتی مانند FDA پر کردن آمالگام را برای اکثر مردم بی خطر می‌دانند.
پرکردن دندان با کامپوزیت: پرکننده های کامپوزیت از مخلوطی از پلاستیک و ذرات ریز شیشه ساخته می‌شوند. آنها به رنگ دندان هستند و ظاهر طبیعی‌تری نسبت به آمالگام دارند.
پرکننده های کامپوزیت مستقیماً به ساختار دندان متصل می‌شوند و حمایت خوبی را ارائه می‌دهند و حذف دندان را به حداقل می‌رسانند. آنها هم برای دندان‌های جلو و هم برای دندان‌های عقب مناسب هستند، اما ممکن است مانند آمالگام در نواحی با فشار بالا دوام نداشته باشند.
پرکردن دندان آمالگام
پرکننده های آمالگام نسبت به کامپوزیت و سایر مواد پرکننده هزینه کمتری دارند. دوام و طول عمر آنها که معمولاً 10 تا 15 سال یا بیشتر دوام می‌آورند، آنها را به انتخابی مقرون به صرفه برای بسیاری از بیماران تبدیل می کند. با این حال، ظاهر فلزی آنها از نظر زیبایی کمتر موردپسند است و فرایند قرار دادن نیاز به حذف بیشتر ساختار دندان دارد.
پرکردن دندان با کامپوزیت
پرکننده کامپوزیت زیبایی شناسی عالی ارائه می‌دهد و برای مناطق قابل مشاهده ترجیح داده می شود. آنها در طول فرایند قرار دادن نیاز به برداشتن دندان کمتری دارند، زیرا به دندان می‌چسبند. با این حال، کامپوزیت‌ها ممکن است به جلسات بیشتری نسبت به پرکردن آمالگام نیاز داشته باشند که معمولاً 5 تا 7 سال طول عمر دارند.
ترمیم دندان غیر مستقیم
ترمیم‌های غیرمستقیم روش‌هایی هستند که نیاز به دو بار مراجعه به دندانپزشک دارند و شامل ایجاد پرکردن یا روکش در خارج از دهان، معمولاً در آزمایشگاه دندانپزشکی هستند.
انواع پرکننده های غیرمستقیم
اینله و آنله: اینها زمانی استفاده می‌شوند که آسیب برای پرکردن سنتی بسیار گسترده باشد اما به اندازه کافی شدید نباشد که نیاز به روکش داشته باشد. اینله‌ها در سطح بایت دندان قرار می‌گیرند، در حالی که انله‌ها روی یک یا چند قسمت دندان گسترش می‌یابند. آنها می‌توانند از طلا، سرامیک یا رزین کامپوزیت ساخته شوند.
روکش: روکش دندان تمام سطح دندان را می‌پوشاند و شکل، اندازه، استحکام و ظاهر آن را بازیابی می کند. روکش‌ها زمانی استفاده می‌شوند که ساختار دندان به طور قابل توجهی آسیب ببیند. آنها را می‌توان از مواد مختلفی از جمله فلز، سرامیک ذوب شده به فلز، تمام سرامیک یا تمام رزین ساخته شد.
انتخاب مواد پرکننده مناسب
انتخاب ماده پرکننده به عوامل متعددی از جمله محل حفره، میزان پوسیدگی، حساسیت بیمار و ملاحظات زیبایی بستگی دارد. دندانپزشک شما مناسب‌ترین مواد را بر اساس نیازها و ترجیحات خاص شما توصیه می کند.
مراقبت از دندان برای ماندگاری طولانی‌تر
پر کردن دندان یک روش متداول است که هدف آن بازگرداندن دندان آسیب دیده در اثر پوسیدگی به عملکرد و شکل طبیعی آن است. برای کمک به ماندگاری طولانی‌تر پر کردن، لازم است نه تنها فرایند دریافت آن، بلکه نحوه مراقبت از آن را نیز درک کنید. بیایید مراحل مربوط به پر کردن دندان و اینکه چگونه می‌توانید طول عمر پرکردگی‌های دندان خود را از طریق مراقبت مناسب افزایش دهید را بررسی کنیم.
فرایند پر کردن دندان
بی حسی: ناحیه اطراف دندان آسیب دیده با استفاده از یک بی‌حس‌کننده موضعی بی حس می شود تا از راحتی در طول عمل اطمینان حاصل شود.
حذف پوسیدگی: دندانپزشک از مته، ابزار سایشی هوا یا لیزر برای برداشتن مواد پوسیده از دندان استفاده می کند.
تمیز کردن حفره: پس از برداشتن پوسیدگی، محل تمیز می شود تا باکتری‌ها و ذرات باقی مانده غذا از بین بروند.
محل پر کردن: حفره تمیز شده با مواد پرکننده انتخاب شده پر می شود. نوع ماده مورد استفاده می‌تواند بر اساس محل دندان، میزان پوسیدگی و ملاحظات هزینه متفاوت باشد.
تکمیل و پولیش: هنگامی که پر کردن در جای خود قرار گرفت، دندانپزشک آن را تمام کرده و صیقل می‌دهد و اطمینان حاصل می کند که شکل دندان با خطوط طبیعی دندان مطابقت دارد و در دهان شما احساس راحتی می کند.
مراقبت از پرکردگی دندان برای طول عمر بیشتر
1. بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید: حداقل دو بار در روز با خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید و روزانه نخ دندان بکشید. این به جلوگیری از پوسیدگی بیشتر کمک می کند و عمر پر کردن شما را افزایش می‌دهد.
2. به طور منظم به دندانپزشک خود مراجعه کنید: معاینات منظم به دندانپزشک شما اجازه می‌دهد تا سلامت پرکردگی‌های شما را کنترل کند و هر گونه مشکل احتمالی را زود تشخیص دهد.
3. رژیم غذایی متعادل داشته باشید: غذاهای شیرین و اسیدی و نوشیدنی‌هایی که می‌توانند باعث پوسیدگی شوند را محدود کنید. غذاهای ترد و سفت نیز می‌توانند به مواد پرکننده آسیب برسانند، بنابراین هنگام مصرف آنها مراقب باشید.
4. از استفاده از دندان‌ها به عنوان ابزار خودداری کنید: از دندان‌های خود برای باز کردن بسته‌ها، بریدن اشیا یا جویدن اجسام سخت مانند یخ استفاده نکنید، زیرا این کار می‌تواند باعث ترک خوردن یا آسیب به پرکردگی‌ها شود.
5. در صورت نیاز از محافظ دهان استفاده کنید: اگر شب‌ها دندان قروچه می‌کنید یا ورزش‌های تماسی انجام می دهید، استفاده از محافظ دهان می‌تواند به محافظت از پرکردگی‌ها و دندان‌های شما در برابر آسیب کمک کند.
6. سیگار را ترک کنید: تنباکو می‌تواند مواد پرکننده را لکه دار کند و باعث پوسیدگی و بیماری لثه شود و طول عمر پرکردگی شما را کاهش دهد.
سوالات متداول طول عمر دندان پر شده
پرکننده‌های آمالگام که به عنوان پرکننده‌های نقره نیز شناخته می‌شوند، بیش از یک قرن است که مورد استفاده قرار می‌گیرند. آنها حاوی جیوه هستند که نگرانی‌های سلامتی را افزایش داده است. با این حال، بسیاری از مطالعات و سازمان‌های بهداشتی، از جمله FDA، به این نتیجه رسیده‌اند که پر کردن آمالگام برای اکثر مردم بی خطر است. جیوه موجود در آمالگام با سایر فلزات ترکیب می شود و ماده‌ای پایدار را تشکیل می‌دهد که برای ترمیم دندان ایمن در نظر گرفته می شود.
طول عمر ترمیم دندان به مواد مورد استفاده، اندازه پر کردن، محل دندان و عادات شخصی بستگی دارد. پر کردن آمالگام می‌تواند 10-15 سال یا بیشتر دوام بیاورد، در حالی که پر کردن کامپوزیت معمولاً 5-7 سال دوام می‌آورد. معاینات منظم دندانپزشکی می‌تواند به تشخیص نیاز به جایگزینی کمک کند.
پرکردن موقت زمانی استفاده می شود که دندان را نتوان به طور دائم در یک بار ویزیت پر کرد یا زمانی که یک مشکل دندانی نیاز به نظارت داشته باشد. یا تصمیم نهایی گرفته می شود. این نوع پر کردگی قرار نیست برای مدت طولانی دوام بیاورند و در موقعیت‌هایی مانند کارهای اورژانسی دندانپزشکی، روش‌های پیچیده‌ای که نیاز به بازدیدهای متعدد دارند یا زمانی که منتظر ساخت روکش دندان هستند استفاده می‌شوند.
در حالی که ترمیم‌های دندانی به طور قابل توجهی عمر دندان را افزایش می‌دهد، هیچ درمانی نمی‌تواند تضمین کند که یک دندان مادام‌العمر باقی خواهد ماند. با این حال، با مراقبت مناسب، معاینات منظم دندانپزشکی و بهداشت دهان و دندان، ترمیم دندان‌ها می‌تواند سالها و اغلب ده‌ها سال دوام بیاورد.
بله، پرکننده‌های دندان می‌توانند به‌مرورزمان فرسوده شوند، ترک بخورند، شکسته شوند یا بیافتند، که جایگزینی برای جلوگیری از ایجاد پوسیدگی در زیر پرکردگی یا بازگرداندن ساختار و عملکرد دندان ضروری است.
هیچ محدودیت مشخصی برای چند بار پر کردن دندان وجود ندارد. با این حال، هر بار که یک پر کردن جایگزین می شود، ساختار دندان بیشتری باید برداشته شود، که می‌تواند دندان را ضعیف کند. اگر دندان چندین بار پر شده باشد، ممکن است درمان‌های جایگزین مانند روکش توصیه شود.
با داروهای بی‌حس‌کننده مدرن، پر کردن دندان معمولاً دردناک نیست. ممکن است در حین عمل فشار یا لرزش احساس کنید، اما ناحیه بی حس خواهد شد. ممکن است پس از از بین رفتن بیهوشی مقداری حساسیت یا ناراحتی ایجاد شود، اما باید ظرف چند روز از بین برود.
از دست دادن پر کردن خود ممکن است دردناک نباشد، اما اگر ساختار زیرین دندان در معرض یا آسیب دیده باشد، ممکن است ناراحتی یا حساسیت را تجربه کنید. برای رسیدگی به این مشکل مراجعه سریع به دندانپزشک ضروری است.
دندانپزشکان از مته‌ها، ابزارهای سایشی هوا یا لیزر برای برداشتن دقیق پرکردگی‌های قدیمی استفاده می‌کنند. انتخاب ابزار به مواد پرکننده و میزان پوسیدگی بستگی دارد. این ناحیه معمولاً برای اطمینان از راحتی در طول عمل بی حس می شود.
