تحلیل لثه یک بیماری شایع دندانی است که در آن حاشیه بافت لثه اطراف دندان‌ها از بین می‌رود یا به عقب کشیده می‌شود و قسمت زیادی از دندان یا ریشه دندان را در معرض دید قرار می‌دهد. درمان تحلیل لثه نه تنها برای حفظ سلامت دندان بلکه برای جلوگیری از عوارض بعدی مانند حساسیت و از دست دادن دندان بسیار مهم است.
نشانه ها و علائم تحلیل لثه
تحلیل لثه یک بیماری رایج دندانی است که در آن بافت لثه به عقب کشیده می‌شود یا از دندان کنده می‌شود و بیشتر دندان یا ریشه دندان در معرض دید قرار می‌گیرد، اغلب می‌تواند تا زمانی که شدید شود بدون توجه باقی بماند. با این حال، آگاهی از علائم و نشانه‌های آن می‌تواند به تشخیص و درمان زودهنگام کمک کند. در اینجا علائم و نشانه‌های اصلی تحلیل رفتن لثه آورده شده است:
حساسیت دندان: یکی از اولین نشانه‌هایی که بسیاری از افراد متوجه آن می‌شوند، افزایش حساسیت به غذاها و نوشیدنی‌های گرم یا سرد است. این به این دلیل رخ می‌دهد که ریشه‌هایی که به طور معمول توسط بافت لثه محافظت می‌شوند، در معرض دید قرار می‌گیرند.
ریشه دندان قابل مشاهده: این امر یک شاخص واضح از تحلیل لثه است. دندان‌ها بلندتر از حد معمول به نظر می‌رسند زیرا خط لثه عقب رفته است.
لق شدن دندان ها: با پیشرفت تحلیل لثه، می تواند منجر به از بین رفتن تکیه گاه دندان ها و لق شدن آنها شود.
خونریزی پس از مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن: لثه ها ممکن است به دلیل التهاب و حساسیت ناشی از تحلیل لثه ها راحت تر خونریزی کنند.
لثه‌های قرمز و متورم: اینها نشانه‌های التهاب هستند که اغلب با بیماری لثه همراه است که می‌تواند منجر به تحلیل رفتن لثه یا تشدید آن شود.
هالیتوز یا بوی بد دهان: بوی بد مداوم یا طعم بد در دهان می تواند نشان دهنده تحلیل رفتن لثه باشد که با بیماری لثه مرتبط است.
روش تشخیص تحلیل لثه
تشخیص تحلیل لثه شامل مراحل مختلفی است که به دندانپزشکان کمک می‌کند تا میزان تحلیل و بهترین روش درمانی را تعیین کنند. در اینجا روش‌های رایج تشخیصی وجود دارد:
بررسی سوابق دندانپزشکی و پزشکی: درک سوابق پزشکی بیمار به شناسایی عوامل خطر بالقوه مانند استعداد ژنتیکی، درمان های قبلی دندانپزشکی یا عوامل سبک زندگی (مانند سیگار کشیدن) که به تحلیل لثه کمک می کند کمک می کند.
معاینه دندان: معاینه کامل دندان بسیار مهم است. دندانپزشک علائم قابل مشاهده تحلیل لثه را بررسی می‌کند و عمق پاکت‌های لثه را اندازه گیری می‌کند. برای تعیین شدت تحلیل لثه ممکن است از پروب پریودنتال استفاده شود.
اشعه ایکس دندان: اشعه ایکس برای مشاهده سطح استخوان اطراف دندان و بررسی هرگونه تحلیل استخوانی که در موارد شدید تحلیل رفتن لثه و بیماری لثه رایج است، گرفته می شود.
تست‌های حساسیت دندان: این تست‌ها می‌توانند به مشخص کردن مناطق با حساسیت شدید کمک کنند و آنها را با نواحی با تحلیل لثه مرتبط مرتبط کنند.
تشخیص صحیح توسط متخصص دندانپزشکی برای درمان مؤثر برای جلوگیری از پیشرفت بیشتر و کاهش اثرات تحلیل لثه ضروری است. مداخله زودهنگام همچنین می‌تواند به حفظ سلامت دندان کمک کند.
دلایل تحلیل لثه
تحلیل رفتن لثه فرایندی تدریجی است که در آن حاشیه بافت لثه ای که دندان‌ها را احاطه کرده است، از بین می‌رود یا عقب می‌رود و بیشتر دندان یا ریشه دندان را در معرض دید قرار می‌دهد. عوامل مختلفی می‌توانند در ایجاد این وضعیت نقش داشته باشند، از جمله علل قابل پیشگیری و غیر قابل کنترل:
- بیماری‌های پریودنتال: اینها عفونت‌های لثه هستند که توسط باکتری‌ها ایجاد می‌شوند که بافت لثه و استخوان نگهدارنده دندان‌های شما را در جای خود از بین می‌برند. بیماری لثه شایع‌ترین علت تحلیل رفتن لثه است.
- مسواک زدن تهاجمی: مسواک زدن بیش از حد دندان ها یا استفاده از یک مسواک با موهای سخت می تواند مینای دندان را از بین ببرد و باعث تحلیل لثه ها شود.
- مراقبت ناکافی از دندان: مسواک زدن، نخ دندان کشیدن و شستشوی ناکافی با دهانشویه آنتی باکتریال باعث می شود که پلاک به آسانی به جرم دندان تبدیل شود ، ماده سختی که می تواند روی دندان ها جمع شود و باعث تحلیل لثه ها شود.
- استعمال دخانیات: سیگاری ها و کسانی که از سایر دخانیات استفاده می کنند بیشتر احتمال دارد که پلاک های چسبنده روی دندان های خود داشته باشند که به سختی برداشته می شود و می تواند باعث تحلیل لثه شود.
- تغییرات هورمونی: در زنان، نوسانات هورمونی در دوران بلوغ، بارداری و یائسگی می‌تواند لثه‌ها را حساس‌تر و در برابر تحلیل لثه آسیب‌پذیر کند.
- ژنتیک: برخی افراد ممکن است بیشتر مستعد ابتلا به بیماری های لثه باشند، صرف نظر از اینکه چقدر از دندان های خود مراقبت می کنند.
- دندان قروچه : این عادات می تواند نیروی زیادی به دندان وارد کند و باعث تحلیل لثه شود.
- دندان های کج یا ناهماهنگی بایت: وقتی دندان ها به طور یکنواخت به هم نمی رسند، نیروی زیادی می تواند روی لثه و استخوان وارد شود و به لثه ها اجازه تحلیل می دهد.
- پیرسینگ: جواهرات موجود در لب یا زبان می توانند لثه ها را ساییده و آنها را به حدی تحریک کنند که بافت لثه فرسوده شود.
- دیابت: افراد مبتلا به دیابت در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به عفونت‌ها از جمله بیماری لثه هستند که می‌تواند منجر به تحلیل لثه شود.
انواع تحلیل لثه کدامند؟
تحلیل لثه می‌تواند در موارد مختلفی ظاهر شود که هر کدام به دلایل مختلفی مرتبط هستند و نیاز به رویکردهای خاصی برای درمان دارند:
تحلیل لثه بعد از ایمپلنت: این نوع در اطراف ایمپلنت دندان رخ می‌دهد. ممکن است به دلیل قرار دادن نامناسب ایمپلنت، بافت ناکافی لثه یا پاسخ بدن به جسم خارجی باشد.
تحلیل لثه دندان روکش شده: زمانی که دندان با روکش پوشانده می‌شود، لبه‌ای که روکش با لثه برخورد می‌کند گاهی اوقات می‌تواند محرکی برای تحلیل باشد، به‌ویژه اگر روکش ضعیف باشد یا اگر لبه لثه به شدت دستکاری شده باشد.
تحلیل لثه در طول ارتودنسی: بریس ها و سایر درمان های ارتودنسی در صورتی که دندان ها خیلی سریع جابجا شوند یا اگر این حرکت منجر به قرار گرفتن دندان ها در خارج از محفظه استخوانی شود، می تواند منجر به تحلیل شود.
تحلیل لثه و استخوان فک: این شکل شدیدتر است که در آن نه تنها بافت لثه، بلکه استخوان حمایت کننده نیز تحلیل می‌رود. این اغلب با بیماری پریودنتال پیشرفته همراه است که منجر به مشکلات مهم سلامت دهان می‌شود.
تحلیل لثه پس از کشیدن دندان: پس از برداشتن دندان، لثه و استخوان اطراف می تواند به دلیل از بین رفتن حمایت ساختاری و تحریک طبیعی که ریشه دندان قبلاً ایجاد می کرد، تحلیل کند.
هر یک از این انواع تحلیل لثه ممکن است نیاز به یک برنامه درمانی مناسب داشته باشد که هم به علت خاص و هم به شدت تحلیل رسیدگی می‌کند. مراجعه منظم به یک متخصص دندانپزشکی برای تشخیص زودهنگام و مدیریت مؤثر تحلیل لثه حیاتی است.
انواع روش های درمان تحلیل لثه
تحلیل رفتن لثه شرایطی است که برای جلوگیری از آسیب بیشتر و بازیابی سلامت لثه نیاز به مدیریت دقیق دارد. بسته به شدت بیماری، روش‌های درمانی مختلفی در دسترس است، از گزینه‌های غیر جراحی گرفته تا جراحی:
بهبود بهداشت دندان: این اولین گام در درمان تحلیل لثه است، با تمرکز بر تکنیک های مناسب مسواک زدن و نخ دندان کشیدن برای حذف پلاک و جلوگیری از آسیب بیشتر.
جرم گیری و صاف کردن ریشه: این روش غیر جراحی تمیز کردن عمیق شامل خراش دادن پلاک و جرم از بالا و پایین خط لثه است که به توقف پیشرفت تحلیل لثه کمک می کند.
جراحی پیوند لثه: برای موارد شدیدتر، دندانپزشک ممکن است جراحی پیوند لثه را توصیه کند که در آن بافت از قسمت دیگری از دهان شما گرفته می شود و به ناحیه آسیب دیده متصل می شود تا ریشه های در معرض دید را بپوشاند و به بازسازی بافت لثه کمک کند.
تکنیک جراحی پین هول: یک گزینه کم تهاجمی، این روش شامل ایجاد یک سوراخ کوچک در بافت لثه و استفاده از ابزارهای ویژه برای شل کردن ملایم و جابجایی آدامس روی ریشه‌های دندان در معرض دید است.
مواد احیا کننده بافت لثه: در مواردی که استخوان نگهدارنده دندان از بین رفته است، می توان از مواد احیا کننده مانند گرافت ها، پروتئین های محرک بافت یا غشاها استفاده کرد تا توانایی طبیعی بدن شما برای بازسازی استخوان و بافت را تشویق کند.
ارتودنسی: در برخی موارد، تنظیم موقعیت دندان ها می تواند به توزیع مجدد و کاهش نیرو روی لثه ها کمک کند و به جلوگیری از تحلیل بیشتر کمک کند.
بهترین داروی درمان تحلیل لثه
داروی یکسانی برای درمان تحلیل لثه وجود ندارد زیرا درمان تا حد زیادی به رسیدگی به علت زمینه‌ای مانند عفونت یا التهاب بستگی دارد. با این حال، برخی از داروهای رایج مورد استفاده عبارت‌اند از:
ژل آنتی بیوتیک موضعی: پس از جرم گیری و صاف کردن ریشه به طور مستقیم روی پاکت لثه اعمال می شود، این می تواند به کنترل عفونت و بهبودی کمک کند.
دهانشویه ضد میکروبی: محصولات حاوی کلرهگزیدین می توانند به کاهش باکتری های موجود در دهان کمک کنند که ممکن است باعث تحلیل بیشتر لثه شوند.
سرکوب کننده های آنزیم: اینها می توانند برای مقابله با آنزیم های مخربی که بافت لثه را در بیماری پریودنتال تجزیه می کنند، استفاده شوند.
مسکن: مسکن‌های بدون نسخه مانند ایبوپروفن می‌توانند برای تسکین ناراحتی‌های مرتبط با درمان‌های تحلیل لثه استفاده شوند.
درمان خانگی تحلیل لثه
تحلیل رفتن لثه یک مشکل رایج دندانی است که در آن لثه از سطح دندان عقب می‌نشیند و ریشه دندان‌ها را آشکار می‌کند. در حالی که موارد شدید باید توسط متخصصان دندانپزشکی درمان شوند، چندین درمان خانگی وجود دارد که می‌تواند به مدیریت تحلیل خفیف لثه و بهبود سلامت کلی لثه کمک کند:
شستشو با آب نمک: شستشو با آب نمک می‌تواند به بهبود لثه‌های ملتهب کمک کند. یک قاشق چایخوری نمک را در یک فنجان آب گرم حل کنید و قبل از تف کردن آن را به مدت 30 ثانیه در دهان خود بچرخانید. برای کاهش باکتری‌ها و تسکین التهاب لثه این کار را ۲ تا ۳ بار در روز انجام دهید.
روغن درمانی: این درمان سنتی شامل این است که یک قاشق غذاخوری روغن گیاهی (روغن نارگیل، کنجد یا زیتون) را به مدت 15 تا 20 دقیقه در دهان بچرخانید و سپس آن را تف کنید. اعتقاد بر این است که این عمل سموم را از دهان شما خارج می‌کند و سلامت دهان را بهبود می‌بخشد.
روغن درخت چای: چند قطره روغن درخت چای را می‌توان به یک فنجان آب گرم اضافه کرد تا دهانشویه ایجاد کند. روغن درخت چای دارای خواص ضد التهابی و ضد میکروبی طبیعی است که می‌تواند به درمان بیماری لثه و کاهش تحلیل در صورت استفاده دقیق کمک کند.
سپتیلین: این یک مکمل گیاهی است که برای تقویت ایمنی و مبارزه با التهاب شناخته شده است. برخی از مطالعات نشان می‌دهد که مصرف سپتیلین می‌تواند نتایج را برای بیماران مبتلا به مشکلات پریودنتال بهبود بخشد.
آلوئه ورا: استفاده از ژل آلوئه ورا تازه روی لثه‌ها می‌تواند التهاب را کاهش دهد و باعث بهبودی شود. می‌توانید از آلوئه ورا مستقیماً از گیاه یا ژلی که برای استفاده خوراکی در نظر گرفته شده است استفاده کنید.
چای سبز: نوشیدن منظم چای سبز به دلیل خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی آن ممکن است سلامت دندان‌ها را افزایش دهد. می‌تواند به کاهش التهاب در لثه کمک کند و به پیشگیری از بیماری لثه کمک کند.
ویتامین C: افزایش مصرف ویتامین C می‌تواند سیستم ایمنی بدن شما را تقویت کرده و بافت لثه را ترمیم کند. مرکبات، فلفل و کلم بروکلی منابع عالی ویتامین C هستند.
بهداشت خوب دهان: حفظ بهداشت عالی دهان بسیار مهم است. دندان‌های خود را حداقل دو بار در روز با استفاده از مسواک نرم و خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید. حتماً به آرامی مسواک بزنید تا از تحریک بیشتر لثه جلوگیری کنید.
اسیدهای چرب امگا 3: رژیم غذایی سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 که در ماهی‌هایی مانند سالمون و ماهی خال مخالی یافت می‌شود، می‌تواند به کاهش التهاب در سراسر بدن از جمله لثه‌ها کمک کند.
سؤالات متداول در مورد تحلیل لثه
بله کودکان ممکن است تحلیل لثه را تجربه کنند، اگرچه این مشکل کمتر از بزرگسالان است. ممکن است به دلیل بهداشت نامناسب دهان، مسواک زدن تهاجمی یا درمان ارتودنسی رخ دهد.
تحلیل لثه ممکن است به خودی خود باعث ایجاد درد نشود، اما می‌تواند منجر به حساسیت دندان‌ها شود، به خصوص هنگام خوردن غذاهای سرد یا گرم. اگر تحلیل لثه با بیماری لثه همراه باشد، ممکن است ناراحتی یا درد ناشی از التهاب وجود داشته باشد.
افرادی که بهداشت دهان و دندان ضعیفی دارند، سیگاری‌ها، افراد با دندان‌های نامرتب و آنهایی که استعداد ژنتیکی دارند بیشتر مستعد ابتلا به تحلیل لثه هستند. تغییرات هورمونی، برخی داروها و عادات تهاجمی مسواک زدن نیز می‌توانند خطر را افزایش دهند.
تحلیل رفتن لثه در دوران بارداری اغلب با تغییرات هورمونی مرتبط است که خطر ابتلا به بیماری پریودنتال را افزایش می‌دهد. برای زنان باردار رعایت بهداشت دهان و دندان بسیار مهم است و برای مراقبت مناسب با دندانپزشک خود مشورت کنند.
بله تحلیل خفیف لثه اغلب می‌تواند به‌صورت غیرجراحی با بهبود بهداشت دندان، تمیز کردن عمیق حرفه‌ای (جرم‌گیری و صاف‌کردن ریشه) و استفاده از دهان‌شویه‌های ضد میکروبی درمان شود. با این حال، موارد پیشرفته ممکن است نیاز به مداخله جراحی داشته باشند.
محافظ دهان می‌تواند مفید باشد، به خصوص اگر تحلیل لثه به دلیل دندان قروچه باشد. با کاهش استرس روی دندان‌ها و لثه‌ها در هنگام خواب کمک می‌کند.
تحلیل لثه به خودی خود نمی‌تواند به طور کامل بهبود یابد. در حالی که با مراقبت مناسب می‌توان پیشرفت را متوقف کرد یا کند کرد، هیچ گونه بافت لثه از دست رفته به طور طبیعی بدون مداخله جراحی رشد نمی‌کند.
توصیه می‌شود حداقل دو بار در سال برای معاینه و تمیز کردن به دندانپزشک مراجعه کنید. با این حال، اگر در معرض خطر بیشتری برای بیماری‌های لثه هستید یا قبلاً متوجه علائم تحلیل لثه شده‌اید، ممکن است مراجعه‌های مکرر لازم باشد.
بله استفاده از مسواک نرم برای جلوگیری از تحلیل لثه توصیه می‌شود. همچنین استفاده از تکنیک‌های ملایم مسواک زدن برای جلوگیری از آسیب رساندن به لثه‌ها مهم است.
یک رژیم غذایی مغذی سرشار از ویتامین‌های C و D، کلسیم و اسیدهای چرب امگا 3 می‌تواند به حفظ سلامت لثه‌ها و پیشگیری از بیماری‌هایی که می‌تواند منجر به تحلیل لثه شود، کمک کند. پرهیز از مصرف غذاهای شیرین و اسیدی نیز مفید است زیرا می‌توانند باعث ایجاد پلاک و بیماری لثه شوند.
